Reforma systemu azylowego w Wielkiej Brytanii
Premier Wielkiej Brytanii Keir Starmer zapowiedział głęboką reformę systemu azylowego. Według rządu obecne przepisy są niesprawiedliwe, ponieważ przyznają osobom przypływającym małymi łodziami przez kanał La Manche większe prawa niż tym, którzy starają się o ochronę w sposób legalny.
Starmer ogłosił, że jego gabinet zakończy tzw. „złoty bilet” – czyli automatyczne przyznawanie prawa do osiedlenia się i łączenia rodzin dla osób, którym przyznano azyl.
Co się zmieni w prawie azylowym?
1. Koniec automatycznego prawa do osiedlenia się
Do tej pory osoby, które uzyskały status uchodźcy, mogły po pięciu latach legalnie osiedlić się w Wielkiej Brytanii (indefinite leave to remain). Nowe zasady zakładają, że nie będzie to już automatyczne.
2. Nowe wymagania dla uchodźców
Aby otrzymać status osiedleńca, osoby z przyznanym azylem będą musiały „zasłużyć” na prawo pobytu. Wśród wymagań pojawiają się m.in.:
- podjęcie pracy i odprowadzanie składek,
- brak przestępstw,
- dobra znajomość języka angielskiego,
- brak korzystania z pomocy socjalnej,
- aktywne uczestnictwo w życiu społecznym, np. wolontariat.
3. Ograniczenia w łączeniu rodzin
Obecnie uchodźcy mogą sprowadzać do Wielkiej Brytanii swoich najbliższych członków rodziny. Nowa polityka ograniczy to prawo – będzie ono uzależnione od spełnienia dodatkowych warunków.
4. Przegląd Europejskiej Konwencji Praw Człowieka (ECHR)
Rząd zapowiedział, że zamierza zrewidować sposób interpretacji przepisów ECHR, szczególnie artykułów dotyczących prawa do życia rodzinnego i ochrony przed nieludzkim traktowaniem.
Reakcje i kontrowersje
- Organizacje humanitarne ostrzegają, że ograniczenie prawa do łączenia rodzin może doprowadzić do większej liczby nielegalnych prób przedostania się do Wielkiej Brytanii.
- Eksperci prawa międzynarodowego wskazują na ryzyko naruszenia zobowiązań wynikających z konwencji ONZ dotyczącej uchodźców i ECHR.
- Opozycja polityczna i aktywiści podkreślają, że podobne ograniczenia w przeszłości nie zatrzymały nielegalnych przepraw małymi łodziami.
- Rząd utrzymuje, że zmiany uczynią system bardziej sprawiedliwym i zniechęcą do korzystania z nielegalnych szlaków migracyjnych.
Kontekst polityczny
Reforma ogłoszona przez Starmera ma miejsce w momencie, gdy rośnie poparcie dla partii Reform UK, kierowanej przez Nigela Farage’a. Twarda retoryka wobec migracji sprawia, że Partia Pracy stara się wprowadzać rozwiązania, które pokażą wyborcom determinację w kontroli granic i ograniczeniu nielegalnych przepraw.
Podsumowanie
Nowa polityka azylowa Keira Starmera stanowi istotną zmianę w podejściu Wielkiej Brytanii do uchodźców.
Z jednej strony koniec automatycznego prawa do osiedlenia się ma zmniejszyć atrakcyjność nielegalnych przepraw przez kanał La Manche.
Z drugiej strony ograniczenia w łączeniu rodzin również mają zniechęcić do podejmowania prób nielegalnej migracji.
Jednak eksperci ostrzegają, że proponowane rozwiązania mogą prowadzić do poważnych problemów humanitarnych.
Ponadto zwracają oni uwagę na możliwe konsekwencje prawne w świetle zobowiązań wynikających z prawa międzynarodowego.